Ergenlik Çağı (Ergenlik Dönemi)

Ergenlik çağı, çocukluktan erişkin devreye geçiş dönemidir. Hızlı fıziksel
büyüme yanında cinsel ve ruhsal gelişme, bu dönemin özelliğini oluşturur.
Bu dönem 12 - 21 yaşları arasını kapsar. Ancak, bu sınırlar kesin değildir. Bu çağa girme veya tamamlama zamanları kişilere göre değişir. Kız çocuklan, bu döneme erkek yaşıtlarından ortalama 2 yıl önce girer ve gelişmelerini de daha önce tamamlarlar. Mesela, bir kız çocuğu LO yaşında bu 4öneme girip 11 - 12 yaşlannda ilk adetini görebileceği gibi, tamamen normal olan diğer bir kız çocuğu 16 - 17 yaşına yaklaştığı halde henüz ilk adetini görmemiş ve gelişmesini tamamlamamış olabilir. Gelişmedeki bu farklar
bazen gencin kendisini yaşıtlarıyla karşılaştırarak gelişme derecesi bakımın- .'
dan gereksiz yere kaygı duymasına sebep olabilir. .
Büyüme, genetik ve çevre faktörlerinin etkisi altındadır. çevre faktörleri arasında yeterli ve dengeli beslenmeyi, gerekli de!3teğin sağlanmasını ve
hastalıklardan korunmayı sayabiliriz. i
Kişiler, bu devre içinde gerek hız, gerekse çeşitli vücut kısımlarındaki büyüme ve gelişmenin tamamlanma süreleri bakımından farklılıklar göster¬mekle birlikte bu dönemin genel özellikleri şunlardır:
BOY: Bu dönemde erkekler 10 - 30 cm. (ortlama 20 cm) uzarlar. Bir yıla düşen en fazla boyartışı, ortalama 10 cm. kadardır. Hızlı büyüme, kızlarda erkeklerden 2 yıl önce başlar. Kızlarda bu dönemde 10 - 20 cm kadar boy uzaması olur. 6ir yıldaki uzama en fazla 8 cm kadardır.
AGıRLIK: Bu dönemde 7 - 30 kg, ortalama 20 kg kadar ağırlık artımı olur. Ergenlik döneminde, iskelet, kas ve yağ dokulannın boyutlarında belirgin bir artış olmaktadır. Kas gelişmesi, erkeklerde kızlara oranla daha

fazla, yağ dokusu gelişmesi ise kızlardadaha fazla olur. Bu dönemde,
. karaciğer, böbrekler, pankreas, mide ve ince barsaklarda hızlı bir gelişme olduğu halde lenfatik dokunun (ak dolaşım) durakladığı belirlenmiştir.
HORMONLAR: Bu dönemde büyüme olayı, tiroid hormonu, androjen ve
östrojenlerin etkisi altında olup bu hormonların miktarlarında da artma
olmaktadır.Büyüme ve gelişme sırasında vücut kısımlarımn oranları da değişmektedir, Bütün bu değişikliklere ikincil değişiklikler denir. Temel değişiklik ise,üremeyi sağlayan bezlerin çalışmaya başlamasıdır. Erkek üreme bezlerinin horman salgılaması, ses değişikliği ve kıllanma gibi değişikliklere sebep olur. Bu 'bezler aynı zamanda sperm denilen ve dişinin yumurtalIklarında. (over) oluşan yumurtayı dölleyen hücreleri de yaparlar.
Bu dönemde, üreme organlarındaki (yumurtalık, rahim, testis, dış cinsel organlar) büyüme ve gelişme yönünden iki cins arasında farklılık görülür. Kızların erkeklerden yaklaşık 2 yıl önce büluğ çağına girmeleri sebebiyle cinselorganların gelişmesi kızlarda daha erken tamamlanır.